Dostępność cyfrowa a prawo – co grozi za niespełnienie wymogów ustawowych?

Opublikowano 29 stycznia 2025, 08:29
Dostępność cyfrowa a prawo

Obowiązek zapewnienia dostępności cyfrowej od kilku lat spoczywa m.in. na podmiotach publicznych, które muszą dostosować swoje strony internetowe i aplikacje mobilne do potrzeb osób z niepełnosprawnościami. Wkrótce, za sprawą Polskiego Aktu Dostępności, wymagania te obejmą również wybrane przedsiębiorstwa. Niespełnienie przepisów może nie tylko wpłynąć na reputację urzędu, instytucji, JST czy firmy, ale także skutkować dotkliwymi karami. Jakie są wymogi prawne dostępności cyfrowej i co grozi w przypadku ich ignorowania?

Aktualnie obowiązujące przepisy określa przede wszystkim Ustawa o dostępności cyfrowej stron internetowych i aplikacji mobilnych podmiotów publicznych. Regulacje dotyczą urzędów, instytucji i jednostek finansowanych ze środków państwowych lub nadzorowanych przez organy państwowe. Ważna jest też Ustawa o zapewnianiu dostępności osobom ze szczególnymi potrzebami, która oprócz dostępności cyfrowej, wymaga zapewnienia dostępności architektonicznej i komunikacyjno-informacyjnej. Wszystkie akty prawne odnoszą się do międzynarodowych wytycznych WCAG 2.1 – standard powinien być spełniony co najmniej na poziomie AA.

Obowiązki instytucji publicznych w zakresie dostępności 

Dostosowanie stron internetowych i aplikacji mobilnych do standardu WCAG 2.1 na poziomie AA w praktyce oznacza konieczność zapewnienia m.in.: 

  • odpowiedniego kontrastu tekstu i tła, 
  • możliwości nawigacji za pomocą klawiatury, 
  • opisów obrazów za pomocą tekstów alternatywnych, 
  • możliwości powiększania tekstu bez utraty czytelności, 
  • kompatybilności z technologiami asystującymi, takimi jak czytniki ekranu, 
  • możliwości zmiany poziomu kontrastu strony, 
  • napisów do filmów video. 

Jednym z podstawowych wymagań jest też publikacja deklaracji dostępności określająca aktualny stan strony internetowej lub aplikacji mobilnej danej instytucji. W deklaracji należy wskazać, które elementy są zgodne z wymogami dostępności, a które nie (wraz z uzasadnieniem przyczyn). Dodatkowo, warto przedstawić alternatywne sposoby dostępu do treści, opisać wprowadzone ułatwienia i podać dane kontaktowe. Na końcu powinny znaleźć się również informacje o dostępności architektonicznej siedziby podmiotu publicznego. 

Co grozi za niespełnienie standardów dostępności

Zgodnie z Ustawą o dostępności stron internetowych, konsekwencją niedostosowania serwisów www i aplikacji jest kara finansowa do 10 000 zł. Ryzyko ukarania pojawia się w sytuacji, gdy podmiot publiczny: 

  • ma stronę lub aplikację mobilną niedostępną dla wszystkich – niezapewnienie dostępu do treści zgodnie z WCAG 2.1 może skutkować grzywną w przypadku kontroli rocznej, 
  • nie opublikował deklaracji dostępności – jej brak może skutkować grzywną w wysokości 5000 zł, 
  • nie zareagował na liczne skargi – w sytuacji, gdy podmiot publiczny ignoruje zgłoszenia dotyczące dostępności, osoba poszkodowana może zgłosić sprawę do organów nadzoru, co zwiększa ryzyko nałożenia kary. 

Kto może złożyć skargę? 

Każdy obywatel ma prawo złożyć wniosek o zapewnienie dostępności. Podmioty publiczne mają 7 dni na odpowiedź i 2 miesiące na dostosowanie strony lub aplikacji. Jeśli tego nie zrobią, osoba poszkodowana może złożyć skargę do organu nadzoru, jakim jest Ministerstwo Cyfryzacji. 

Kary za brak dostępności cyfrowej będą dotyczyć przedsiębiorców? 

Polski Akt Dostępności, czyli Ustawa o zapewnianiu spełniania wymagań dostępności niektórych produktów i usług przez podmioty gospodarcze, 28 czerwca 2025 r. wprowadzi obowiązki dotyczące dostępności produktów i usług również dla sektora prywatnego. Nowe regulacje obejmą m.in. banki, e-commerce, dostawców usług transportowych czy producentów sprzętu elektronicznego. Niespełnienie tych wymogów też może skutkować grzywnami. Poza tym brak dostępności wyklucza możliwość dotarcia do nowej grupy klientów. 

Najlepszym sposobem na uniknięcie kar jest regularnie przeprowadzany audyt dostępności cyfrowej, który pozwoli zidentyfikować braki na stronie lub w aplikacji. Dzięki badaniu będzie można je wyeliminować. Zaleca się wykonywać audyt raz w roku i na jego podstawie aktualizować deklarację dostępności. 

Autor: Michał Nieroda

Ukończył dziennikarstwo i komunikację społeczną. Copywriter WCAG, który śledzi i analizuje najnowsze przepisy prawne w kontekście osób ze szczególnymi potrzebami, a także opisuje najważniejsze zmiany dotyczące standardów dostępności.